Jaartal: 2014
Kwaliteit: Proof
Materiaal: Zilver 925/100
Gewicht: 22 Gram
Diameter: 35 mm
Bijzonderheden: 5 Euro
Thema: Old Stenders
Deze munt is ter gelegenheid van de 300ste verjaardag van de Letse schrijver, taalkundige en denker Gotthard Friedrich Stender (1714–1796) uitgegeven.
G. F. Stender (bijgenaamd Vecais Stenders, Old Stenders) is een vertegenwoordiger van de 18de-eeuwse Verlichting. Hij was een Duitser, geboren in het pastorale landgoed van Laši (nu Eglaine), het hertogdom Koerland en Semigallia. Hij studeerde filosofie en theologie aan de universiteiten van Jena en Halle en was zowel predikant als uitvinder (globes voor het koninklijk hof van Denemarken, methode om de geografische lengtegraad op zee te bepalen en zelfs een primitieve wasmachine!).
In 1765 keerde hij terug naar zijn geboorteland en bracht de laatste dertig jaar van zijn leven door met het verlichten en onderwijzen van de Letse lijfeigenen.
Stenders wordt beschouwd als de grondlegger van de Letse seculiere literatuur: hij schreef sprookjes, fabels, korte verhalen en populaire liedjes. Ook stelde hij ABC's samen in het Lets en voerde taken uit die essentieel waren voor de vorming van een culturele natie: het schrijven van een grammatica van de Letse taal en het samenstellen van een Lets-Duits en Duits-Lets woordenboek.
Zijn meest opmerkelijke werk is "Boek van hoge wijsheid over de wereld en de natuur" (1774), in feite de eerste boerenencyclopedie in Europa. In het boek legt Stenders natuurverschijnselen en de basisprincipes van de natuurkunde en astronomie uit, inclusief het draaien van de aarde om zijn as en rond de zon, geeft hij basisinzichten in kwesties die verband houden met meteorologie, zoölogie, plantkunde, scheikunde en geografie en vertelt hij zijn lezers over bergen en woestijnen, aardbevingen en vulkanen, zeeën en rivieren.
(Bron: Letse Nationale Bank)
